2020.12.16

In this blog, DRIMIA is aiming to reach out to Mongolians, herders and other audiences on social media by illustrating the ways in which their lifestyle and livelihood contributes to understanding our human society and the environment we depend on. With the approval of Dr. Natasha Fijn at the Australian National University, DRIMIA is re-presenting her documentary film “Khangai Herds” (2008) to provide an opportunity to reflect changes in time and space in the past, present and the future. The filmmaker arranged aspects of the film into separate video segments. The film is in Mongolian with English subtitles but no narration in order to let the audience interpret the footage for themselves. Dr. Fijn also authored a research book, which integrated the video segments with text: Fijn N. (2011) ‘Living with Herds: Human-Animal Coexistence in Mongolia’, Cambridge University Press: New York and Cambridge. In her book abstract:

         Domestic animals have lived with humans for thousands of years and remain essential to the everyday lives of people throughout the world. In this book, Natasha Fijn examines the process of animal domestication in a study that blends biological and social anthropology, ethology and ethnography. She examines the social behavior of humans and animals in a contemporary Mongolian herding society. After living with Mongolian herding families, Dr Fijn has observed through firsthand experience both sides of the human-animal relationship. Examining their reciprocal social behavior and communication with one another, she demonstrates how herd animals influence Mongolian herders' lives and how the animals themselves are active partners in the domestication process.

Film introduction: Khangai Herds is an observational film made by Natasha Fijn about the coexistence of two herding families and the herd animals living amongst them in the Khangai mountains of Mongolia. The herds consist of horses, cattle (including yak), and a combination of sheep and goats. In a land of extreme conditions, both herder and herd animal depend upon one another as a means of survival.  Within broad river valleys, beneath steep slopes with patches of forest, herd animals are free to roam, existing within their own complex social structure and hierarchy. Herders successfully integrate themselves within this herd social structure by taking the role of lead animal within the herd, socially engaging and communicating daily in constant cross-species, cross-cultural, human-other animal dialogue. This is achieved through herders and herd animals growing up amongst one another from birth and throughout important stages in one another’s lives. 

Research, camera, editing and production: Natasha Fijn

Field interpreters: Batdavaa Davaa, Baigalmaa Usukhgargal, Urnaa Enkhee

Translation of subtitles: Delgermaa Altangerel

Translation of the film introduction and each section: Sandagsuren Undargaa

Khangai Herds: Part 1

This first segment introduces the young Mongolian herder Saikhanaa. He lives with his mother in a herding encampment with a more prosperous family, Choijo and Naraa’s extended family. Saikhanaa talks about what he plans for his life in the future, followed by Choijo and Naraa talking about Saikhanaa’s role within the herding encampment. Saikhanaa sings a traditional Mongolian song with Ankhaa entitled ‘A Herder’s Life’.

https://khangaiherds.wordpress.com/about/khangai-herds-part-1/

 

Монгол хэл дээр

Хангай нутгийн мал сүрэг, кино бүтээгч Наташа Финн

Орчуулсан: С. Ундаргаа

ДРИМИЯ нь олон нийтийн цахим сүлжээгээр Монголчууд, малчид болон бусад сонирхогчидтой холбогдож тэдний аж амьдрал хэрхэн бидний нийгэм, байгаль, хүрээлэн буй орчны талаар ойлгож, танин мэдэхүйн мэдлэг мэдээлэл боловсруулахад хувь нэмэр оруулдаг талаар таниулахаар зорьж байна. Энэ удаа Австралийн Үндэсний Их Сургуулийн эрдэмтэн судлаач Доктор Наташа Финний зөвшөөрсний дагуу түүний 2008 онд бүтээсэн ‘Хангай нутгийн мал сүрэг’ баримтат киног танилцуулах юм. Ингэснээрээ үзэгчдэд улиран өнгөрч буй цаг хугацаа, орон зайд илрэн гарч байгаа өөрчлөлтүүдийг харьцуулж, эргэцүүлэн бодох боломж олгож байгаагаараа онцлог. Энэхүү бүтээлийг зохиогчийн бэлтгэсний дагуу монгол хэл дээр англи тайлбартай богино хэмжээгээр хэсэгчлэн гаргана. Зохиогч нь үзэгчдэд энэ киног үзээд өөрсдөө дүгнэлт хийх боломжийг олгон нэмэлт тайлбар оруулаагүй юм. Энэ кино нь Доктор Финний 2011 онд бичсэн Кэмбриджийн Их Сургуулийн Хэвлэлээс бэлтгэн гаргасан ‘Мал аж ахуй эрхэлж амьдрах нь: Хүн-амьтны хоршин зохицож оршин тогтнох байдал’ нэртэй судалгааны номны хавсралт бүтээл болно. Түүний номын ерөнхий утга агуулна нь:

       Хүн төрөлхтөн олон мянган жилийн турш амьтдыг сургаж идээшин дасгаад өөрсдийнхөө ахуй амьдралд хэрэглэсээр ирсэн. Наташа Финн энэхүү кино бүтээлээрээ амьтныг идээшин дасгах үйл явцын талаар биологи, хүнийн нийгэм, зан байдал, нийгмийн зохион байгуулалт, угсаатан зүй судлалуудыг хослуулан судалснаа хүргэжээ. Ялангуяа хүн, амьтны аль альных нь нийгмийн зан харьцааг орчин цагийн Монгол орны мал аж ахуйн нөхцөлд судалсан байна. Тэрээр хөдөө малчин айлд байж хүн, малын хоорондын харилцааг аль аль өнцөгөөс нь харж, нарийн ажиглалт хийсэн юм. Хүн амьтны хоорондын харилцан ашигтай зан харьцаа, харилцааг судалснаар мал сүрэг малчдын аж амьдралд хэрхэн нөлөөлдөг талаар, мөн мал сүргийн зүгээс идээшин дасах үйл явцад хэрхэн хүнээс дутахааргүй ач холбогдолтой үүрэгтэй оролцдог болохыг харуулжээ.

Баримтат киноны танилцуулга: Наташа Финн Монгол орны Хангайн уулсад малаа маллан орчин тойрондоо хоршин зохицож амьдарч буй хоёр малчин айлын тyхай ажиглалт хийх зориулалтаар ‘Хангай нутгийн мал сүрэг’ киногоо бүтээжээ. Эдгээр айлууд нь хонь ямаа, адуу, үхэр сарлаг маллаж өсгөдөг аж. Байгаль цаг уурын хатуу ширүүн нөхцөлд малчин хүн, түүний мал сүрэг аль аль нь бие биенээсээ хараат байж оршин тогтнодог. Өндөр уулс сараалжилсан ой моддын доогуур өргөн голын хөндийд тархан бэлчих мал сүрэг нь өөрсдийн гэсэн нарийн сүргийн бүтэц, давхаргатай байдаг юм байна. Малчид малаа хариулж бэлчээрлүүлж байгаа нь энэ сүргийн бүтцийн үйл явцад мал сүргийн түрүү болж, тэргүүлэх хэмжээний үүрэг гүйцэтгэн оролцож байгааг харуулахаас гадна байнгийн өдөр тутмын хүн болон бусад амьтдын - өөр төрөл зүйл, өөр соёлын хоорондох нийгмийн харьцаа, харилцааг илэрхийлж байдаг байна. Энэ нь малчид, мал сүрэг аль аль нь төрхөөсөө эхлүүлээд амьдралынхаа чухал үеүүдийг нэг дор, ойр өсч торнин, өнгөрүүлдэгтэй холбоотой.

Судалгаа явуулж кино зураг авсан, хянан засварлаж кино бүтээл гаргасан: Наташа Финн

Хөдөө орчуулга хийсэн: Даваагийн Батдаваа, Өсөхжаргалын Байгалмаа, Энхээгийн Урнаа

Кино орчуулсан: Алтангэрэлийн Дэлгэрмаа

Киноны танилцуулгуудыг орчуулсан: Сандагсүрэнгийн Ундаргаа

1-р бүлэг: Залуу малчин Сайхнаа

Энэ киноны эхний бүлэгт залуу малчин Сайхнааг танилцуулж байна. Тэрээр ээжийнхээ хамт мал ахуйгаа өсгөөд аж амьдралаа сайн авч яваа малчин Чойжоо, Нараа нартай нэг хот айл болон амьдардаг. Энэ удаа Сайхнаа ирээдүйд хэрхэн аж амьдралаа төвхнүүлэх талаар ярихаас гадна Чойжоо, Нараа хоёр Сайхнаа тэдэнд мал аж ахуйгаа авч явахад нь тус дэм болдог талаар сэтгэгдлээ хуваалцана. Мөн Сайхнаа, Анхаа хоёр хамтдаа ‘Малчны амьдрал’ дууг дуулж үзүүлнэ.

https://khangaiherds.wordpress.com/about/khangai-herds-part-1/

Facebook

Twitter

LinkedIn